Onderwijskwaliteit klòppend maken

Wie staat er aan het stuur van onderwijskwaliteit? 
Het besef groeit dat dit de onderwijsprofessional moet zijn. Tegelijk is de praktijk weerbarstig. Bovendien is het makkelijker gezegd dan gedaan. Er roeren zich namelijk nogal wat partijen op dit speelveld. En de neiging om onderwijskwaliteit te verbeteren vanuit systeemoplossingen is groot. 
En toch kan het gewoon. Enkel vertrouwen uitspreken, doet geen recht aan de uitdaging die we hierin met elkaar hebben. Er is meer nodig.

Zorgen dat het klòpt, is voor ons meer dan slogan. Onderwijskwaliteit op elk niveau klòppend maken, houdt ondermeer in:

  • leiderschapsgedrag dienstbaar maken aan versterking van de autonomie van de onderwijsprofessionals
  • met elkaar leren hoe de organisatie het gereedschap wordt van de onderwijsprofessionals
  • het vergroten van vak-mens-schap centraal stellen: van uitvoeringsgerichte schoolontwikkeling naar lerende schoolontwikkeling
  • het creëren en leren benutten van professionele ruimte
  • kwaliteitszorg bottom up inrichten (en ja, dat kan volledig ‘inspectieproof’)
  • in je kwaliteitszorg slimmer leren werken met informatie (principe minder is meer), waarbij de ‘geïnformeerde reflectieve dialoog’ centraal staat
  • personeelsbeleid ontwikkelen vanuit de bedoeling: vergroting van passie, betrokkenheid en vakmensschap

Vier cruciale ‘klòpt-het-peilers’

aansturing

Kloppend leiderschap is in essentie ‘dienstbaar aan het versterken van de autonomie van de onderwijsprofessionals. In die versterking zit je meerwaarde. Het gedrag van de vakmensen is daarbij een goede spiegel voor mijn eigen handelen. Omdat dit handelen sterk verweven is met mijn eigen persoon en autobiografie omvat het ontwikkelen van leiderschap  zoveel meer dan het aanleren van wat vaardigheden. In onze werkwijze heeft reflectie op de eigen leiderschapspraktijk daarom vanzelfsprekende functie.

ontwikkeling

Ons standpunt: de ontwikkeling van onderwijskwaliteit verloopt recht evenredig aan de ontwikkeling van het vak-mens-schap. Maar wie de ontwikkeling van vak-mens-schap centraal wil stellen, krijgt te maken met serieuze uitdagingen. De waan van de dag, een cultuur waarin de vak-mensen keurig binnen de lijntjes kleurden, het vertrouwde van een beheersmatige veranderpraktijk waarin ik gewoon kon volgen. Vak-mens-schap gaat over groeiende professionele identiteit. Dat vraagt een serieuze cultuuromslag. Het vraagt leiding geven aan mezelf, initiatief tonen, reflectief gedrag, uit mezelf feedback vragen, leren van mezelf en de ander. En wat als dat cultuur wordt binnen jouw organisatie? 

kwaliteitszorg

Kwaliteitszorg zou feitelijk het blije hulpje moeten zijn in het werken aan onderwijskwaliteit. In veel schoolorganisaties zien we echter de meer depressieve tegenhanger. We kunnen tal van oorzaken hiervoor noemen, het is dus ook heel goed te begrijpen. Maar als kwaliteitszorg geen energie geeft, dan draagt het niet bij aan klòppen. Wij geloven dat onderwijs er baat bij heeft om de beheersmatige invulling van kwaliteitszorg op te frissen. Wat als kwaliteitszorg energie geeft. En wat als informatie verzamelen leuk is omdat het gaat over groei zichtbaar maken en de dialoog voeren over goed onderwijs? En vooral: als kwaliteitszorg zaak is van het hele team? Goed nieuws: het kan, je wordt er met z’n allen slimmer van en het kan ook nog eens inspectieproof. 

personeelsbeleid

Personeelsbeleid dienstbaar maken aan de ontwikkeling van autonomie en vak-mens-schap van de onderwijsprofessionals, hoe ziet dat eruit? En hoe houd je daarin rekening met wettelijke eisen? En wat wordt dan de plek van competentiemetingen? 
Er bestaan veel good practice voorbeelden die aantonen dat personeelsbeleid op verfrissende wijze bij kan dragen aan vergroting van het professioneel kapitaal. Rode draad in deze initiatieven is het loslaten of in ieder geval anders vasthouden van die meer beheersmatige werkwijzen. 
Hetzelfde geldt voor zaken als nascholingsbeleid, taakbeleid en verzuimbeleid. Doe de dingen eens anders en sta versteld! 

Kwaliteit pedagogisch-didactisch handelen
Onderwijskundig leiderschap 
Visie en schoolcultuur
Kwaliteitszorg 

Waarom ook risicoscholen profiteren van onze aanpak

Een Rijnlandse aanpak is een integrale aanpak.

“Voor alle onderzoeksgroepen geldt dat het tekortschieten van de kwaliteit van het didactisch handelen, het onderwijskundig leiderschap en de schoolcultuur en werkwijze de belangrijkste oorzaken zijn van het zeer zwak worden van de school.” [ Capgemini 2019] Vanuit onze Rijnlandse uitgangspunten is het voor ons logisch om vanuit een integrale aanpak aan onderwijskwaliteit te verbeteren. Dat komt simpelweg neer op slimmer in plaats van harder werken. Daarbij zijn we vanaf dag één gericht op versterking van vak-mens-schap, teamkracht en schoolkracht. Zoals een leerkracht het mooi verwoordde: “Ik dacht dat we harder moesten werken, maar daar ging het niet om. We hebben geleerd om slimmer te werken. We voelen regie en werken aan schoolontwikkeling geeft weer plezier!”